Prawoznawstwo

Podręcznik

Obowiązkowy: Chauvin, T., Stawecki, T., Winczorek, P. (2021). Wstęp do prawoznawstwa.
(Rozkład zajęć jest ustalany względem najnowszego wydania, ale można korzystać z dowolnego.)
Fakultatywny: Nowacki, J., Tobor, Z. (2020). Wstęp do prawoznawstwa.

Linki

Warunki zaliczenia

>=60 punktów
uczestnictwo w zajęciach:
od 3. nieobecności w górę – bez względu na przyczynę – należy odrobić zajęcia w wyznaczony sposób
więcej niż połowa nieobecności skutkuje nieklasyfikowaniem z przedmiotu
sytuacje nadzwyczajne ustala się indywidualnie

Punkty

kolokwium: 50 punktów
aktywność: 20 punktów
praca w grupach: 15 punktów
mini-esej: 15 punktów

Skala ocen

<60: 2
[60, 70): 3
[70, 75): 3.5
[75, 85): 4
[85, 90): 4.5
[90, 95): 5
>=95: 5!

Ważne terminy

mini-esej: 18 listopada
praca w grupach: 29 listopada
kolokwium: 16 grudnia

Ze względu na możliwe zmiany w systemie zaliczenia całego przedmiotu ww. terminy mogą jeszcze ulec zmianie.

Przekroczenie terminu wysłania pracy pisemnej o każdy dzień (poza niedzielami i świętami) obniża maksymalną liczbę punktów o 10%.

Plan zajęć

Tydzień 1 (7 października)

Zajęcia wprowadzające. Czym jest prawo?
Podręcznik: rozdziały 2-3.

Tydzień 2 (14 października)

Podstawowe koncepcje prawa.
Podręcznik: rozdział 1.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny, rozdziały 4, 13.3
Radbruch, G. (2012). Dodatek 2 (Pięć minut filozofii prawa) i dodatek 3 (Ustawowe bezprawie i ponadustawowe prawo). W Tegoż, Filozofia prawa. Warszawa: PWN.
Dyrda, A. (2013). Współczesny pozytywizm prawniczy: odcienie. W Tegoż, Konwencja u podstaw prawa. Kontrowersje pozytywizmu prawniczego. Warszawa: Wolters Kluwer.
Dyrda, A. (2018). Realizm prawniczy a pozytywizm prawniczy. Avant. Pismo Awangardy Filozoficzno-Naukowej 1, 47-66.
Doliwa, K. (2014). Pozytywizm prawniczy a zasada słuszności. Białostockie Studia Prawnicze 17, 89-98.
Gizbert-Studnicki, T. (2015). Metafizyka pozytywizmu prawniczego. Principia 61-62. 19-40.
Hart, H.L.A. (2014). Nowe wyzwanie dla pozytywizmu prawniczego. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 9, 5-20.
Morawski, L. (2003). Pozytywizm “twardy”, pozytywizm “miękki” i pozytywizm martwy. Ius et Lex 1, 319-345.

Tydzień 3 (21 października)

Prawo a inne regulatory zachowań, sprawiedliwość, prawo jako zjawisko polityczne.
Podręcznik: rozdziały 4-6.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdziały 12.3, 12.4
Łączkowski, W. (1999). Prawo naturalne a prawo stanowione. Uwagi prawnika. Ethos 12, 173-182.
Michalik, M. (2005). Moralność a prawo — przegląd typowych ujęć relacji. Doctrina. Studia społeczno-polityczne 2, 377-388.
Fuller, L.L. (1978). Moralność, dzięki której prawo jest możliwe. W tegoż Moralność prawa. Warszawa: PIW.
Kleszcz, R. (1999). Co to znaczy “sprawiedliwość”? Filozofia Nauki 7, 31-41.
Pieniążek, Antoni (2013): Metody i techniki badań socjologiczno-prawnych. [w:] Anna Kociołek-Pęksa i Mateusz Stępień (red.): Leksykon socjologii prawa. Warszawa: Beck. 128–139.
Wróbel, P. (2013). Postulat sprawiedliwości społeczej a idea sprawiedliwości. Studia Socialia Cracoviensia 5, 135-150.
Przecinek (część 90). In PWN — Słownik języka polskiego, Zasady pisowni i interpunkcji.

Tydzień 4 (28 października)

Norma prawna.
Podręcznik: rozdział 8.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdział 3.2
Hermann, M. (2013). Norma prawna: wyrażenie czy wypowiedź? Przegląd Sejmowy 2, 67-85.
Pohl, Ł. (2006). Norma sankcjonowana w prawie karnym jako przykład normy niebędącej normą postępowania. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 68, 55-64.
Ziembiński, Z. (1960). Przepis prawny a norma prawna. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 22, 105-122.
Ziembiński, Z. (1969). Kompetencja i norma kompetencyjna. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 31, 23-41.

Tydzień 5 (4 listopada)

Język prawny, rodzaje norm i przepisów, akt normatywny.
Podręcznik: rozdziały 7, 9; zasady techniki prawodawczej.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdziały 1, 3.1
Gizbert-Studnicki, T. (1992). Język prawny a obraz świata. W: G. Skąpska (ed.), Prawo w zmieniającym się społeczeństwie... Toruń-Kraków: Adam Marszałek.
Lewandowski, S. (1998). Charakter normatywny preambuły. Studia Iuridica 36, 113-136.
Łachwa, A. (1983). Podział aktów prawnych na dokumenty. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 45, 117-126.
Płowiec, W. (2004). Sposoby pojmowania “aktu normatywnego”. W: P. Wiliński (ed.), Prawo wobec wyzwań współczesności. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Ryśkiewicz, M. (2023). Statystyczny obraz trudności prawa. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej, 4(37), 79-97.
Żemejda-Zybura, M. (2017). Językowy obraz świata w tekstach prawnych. Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego UJK w Kielcach 26, 215-226.

Tydzień 6 (18 listopada)

System prawa. Mini-esej
Podręcznik: rozdział 10.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdział 5
Dybowski, M. (2001). Ronalda Dworkina koncepcja zasad prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 63, 99-115.
Kaleta, K.J., Koźmiński, K. (2013). Charakter władzy suwerennej w koncepcjach ładu konstytucyjnego Hansa Kelsena i Carla Schmitta. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna 2, 154-168.
Korycka-Zirk, M. (2010). Reguły prawne jako istota pojęcia prawa w ujęciu H.L.A. Harta. Studia Iuridica Toruniensia 6, 81-100.
Kotowski, A. (2015). Zjawisko multicentryczności systemu prawa z perspektywy integracyjnej. Studia Prawnicze 204, 101-122.
Leszczyński, L. (2017). System prawa w ujęciu teoretycznoprawnym. Annales UMCS, sectio G — Ius 64, 23-39.

Tydzień 7 (25 listopada)

Obowiązywanie, funkcje i przestrzeganie prawa.
Podręcznik: rozdział 11-12.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdział 8
Nowak, L. (1966). Cztery koncepcje obowiązywania prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 28, 95-103.
Stefaniuk, M. (2013): Postawy wobec prawa. [w:] Anna Kociołek-Pęksa i Mateusz Stępień (red.): Leksykon socjologii prawa. Warszawa: Beck. 227–237.
Winczorek, J. (2013): Skuteczność prawa. [w:] Anna Kociołek-Pęksa i Mateusz Stępień (red.): Leksykon socjologii prawa. Warszawa: Beck. 319–325.

Tydzień 8 (2 grudnia)

Tworzenie i stosowanie prawa.
Podręcznik: rozdziały 13-14.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdziały 6, 9
Ziembiński, Z. (1993). Tworzenie a stanowienie i stosowanie prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 55, 43-50.
Biernat, T. (2017). Między polityką a prawem. Problem “upolitycznienia” tworzenia prawa. Przegląd Prawa i Administracji 110, 115-132.
Staśkiewicz, Wiesław (2013): Legisprudencja. [w:] Anna Kociołek-Pęksa i Mateusz Stępień (red.): Leksykon socjologii prawa. Warszawa: Beck. 124–128.

Tydzień 9 (9 grudnia)

Prawdopodobny termin pisania eseju.

Tydzień 10 (16 grudnia)

Kolokwium.

Tydzień 11 (13 stycznia)

Wykładnia prawa.
Podręcznik: rozdział 15 (§81-86).

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdział 11
Dębski, B. (2016). Różne teksty — podobna wykładnia. Interpretacja prawa a interpretacja Biblii. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 12, 5-11.
Załuski, Wojciech (2013): Racjonalność prawa. [w:] Anna Kociołek-Pęksa i Mateusz Stępień (red.): Leksykon socjologii prawa. Warszawa: Beck. 307–311.
Zieliński, M. (1998). Wyznaczniki reguł wykładni prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 60, 1-20.
Zieliński, M., Zirk-Sadowski, M. (2011). Klaryfikacyjność i derywacyjność w integrowaniu polskich teorii wykładni prawa. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 73, 99-111.

Tydzień 12 (20 stycznia)

Rozumowania prawnicze. Stosunki prawne i odpowiedzialność prawna.
Podręcznik: rozdziały 15 (§87), 16-17.

Lektury dodatkowe:

podręcznik fakultatywny: rozdział 2
Bekrycht, T. (2015). Analiza terminów “stosunek społeczny” a “stosunek prawny”. Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna 4, 146-158.
Zalewska, M. (2016). Różne wymiary odpowiedzialności prawnej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica 77, 7-10.

Warsztaty z pracy na aktach normatywnych

Ze względu na ograniczoną liczbę zajęć w tym semestrze warsztaty odbędą się zdalnie w wybranym terminie.

Zerówka

Osoby, które uzyskają 85% punktów możliwych do zdobycia na moment kwalifikacji na zerówkę (przełom grudnia i stycznia) będą mogły podejść do egzaminu zerowego.

Poprawa

W sesji poprawkowej odbędzie się jedno kolokwium poprawkowe dla osób, które nie uzyskały zaliczenia przedmiotu. Próg zaliczenia tego kolokwium będzie uzależniony od liczby punktów, których zabrakło w semestrze.